Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaal

Eén van mijn favoriete voorwerpen uit het verleden is het Tapijt van Bayeux. Ik zag het echte tapijt in mijn vroege jeugd, ik moet een jaar of 7, 8 geweest zijn. Het maakte grote indruk op me! Tijdens een reis naar Bretagne stopten we in Bayeux. Ik herinner me heel levendig het museum en een filmpje, een beetje zoals dat hieronder, met een geanimeerd tapijt.

Geschiedenis van het Tapijt van Bayeux

Het tapijt is geen tapijt zoals wij ons dat voorstellen, voor op de vloer. Ook is het geen geweven wandtapijt zoals de Vlaamse wandtapijten uit de late Middeleeuwen. Het tapijt van Bayeux is een heel lange strook textiel van 50 centimeter hoog en 70 meter lang. De Engelse naam is logischer: The Bayeux tapestry. Het toont in borduursel het verhaal van de Normandische Willem de Veroveraar die in 1066 bij de Slag van Hastings de Engelse koning Harold versloeg. De bedoeling was om, zoals een nieuwsbericht nu, de mensen te tonen wat er gebeurd was. Omdat in die tijd mensen die konden lezen echt uitzonderingen waren, werd er beeldtaal gebruikt, met wel wat Latijnse tekst erbij. Maar met enkel de prentjes kwam je al een heel eind, net zoals bij een stripverhaal.

Het tapijt werd in 1068 gemaakt in opdracht van bisschop Odo, de halfbroer van Willem. Die had zijn bisschoppelijk paleis in Bayeux. Over wie het tapijt eigenlijk maakte, bestaat geen duidelijk: Koningin Mathilde, de vrouw van Willem, met haar hofdames, of een borduuratelier?

Archeologische waarde: een venster op de Middeleeuwen

Je kan je dus voorstellen dat het een fragiel artefact is: een lange strook linnen, geborduurd met wol en gouddraad. Het idee dat dit al bijna 1000 (duizend!) jaar bestaat, is gewoon om vanachterover te vallen vind ik. Toen waren er fijne vrouwenvingers in de weer om 70 meter stof te vullen met afbeeldingen. En het resultaat van dat werk kunnen wij 10 eeuwen later nog altijd gaan bekijken in Bayeux, de Noord-Franse stad waar het tapijt bewaard wordt en waar het ook naar genoemd is.

De afbeeldingen tonen ons hoe mensen gekleed gingen, hoe de gebouwen eruit zagen, welke wapens de soldaten droegen. Een belangrijke archeologische bron dus! Je ziet bijvoorbeeld dat de Angelsaksische krijgers Deense strijdbijlen droegen, omdat ze afstammelingen waren van de Vikings. Die hadden twee eeuwen voordien de Engelsen verslaan en de macht overgenomen. Met Willem begon dan een Normandische periode. Alhoewel, de Normandiërs waren eigenlijk evengoed Vikings (Noormannen – Normandië) die zich in de negende eeuw in Frankrijk gevestigd hadden.

Prentjes uit het beeldverhaal

Mijn grootvader kreeg van mijn ouders een groot boek over het Tapijt van Bayeux toen hij met pensioen ging, eind jaren ’80. Precies één jaar geleden is mijn peter overleden en nu heb ik dat mooie boek in onze boekenkast staan. Nog een reden waarom ik er graag aan terugdenk. Ik laat jullie even meekijken.

3B55ED65-5EFB-4B01-AB8B-3939842E5657 Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaal 00DD184A-085F-4683-B42E-DE06F33BD63F Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaalHier zie je hoe de Middeleeuwers naar ‘een ster’ kijken: Isti mirant stella. Wij weten dat dit de komeet van Halley is.    16A5E5BD-3B77-4323-BE54-03F4F81C5CCA Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaalLand ho! Dat herinner ik me echt goed van het bezoek aan het Tapijt van Bayeux toen ik kind was. Dat kwam in het filmpje 🙂  E5406EC6-6AA3-4A76-9233-B726978DB176 Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaal FB3C09C7-5CD4-4811-8D2B-722E9F9D5CD1 Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaal4307128D-973D-417B-B3EB-39E3D429C306 Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaal A19A2A42-6B1D-4198-8867-E532A1E8BB8F Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaal

Ik vind dit echt een ongelooflijk artefact. Het spreekt me aan op creatief vlak: zo’n mooi borduurwerk! En natuurlijk het archeologische aspect: het feit dat we hier een venster hebben op het leven van mensen, 10 eeuwen geleden. Ongelooflijk. Wat zouden mensen over 1000 jaar van ons terugvinden, vraag ik me dan af?

Game of Thrones in Bayeux

In september 2019 kwam er een interessante extra bij: Game of Thrones (geen verdere uitleg nodig!)  heeft nu zijn eigen tapijt, volledig in de stijl van het origineel. Het werd gebruikt in trailers en filmpjes maar het borduurwerk bestaat dus ook echt. Het werd geborduurd in Noord-Ierland en vertelt het verhaal van de Targaryens, Starks en de andere huizen. Die twee prachtstukken, het oude en het nieuwe, kan je samen ter plekke bezoeken, in dezelfde straat. Dit kan tot 31 december 2019.

Delen:

1Pingbacks & Trackbacks on Het tapijt van Bayeux: een oud stripverhaal

Leave a Reply

*

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Paste your AdWords Remarketing code here