Soms overvalt me een interesse in een bepaald tijdsvak. Ik ben archeoloog van opleiding en ook al doe ik daar professioneel niets meer mee, geschiedenis en archeologie blijven me wel heel erg interesseren. En sommige tijdsperiodes en regio’s vind ik boeiender dan andere, dat is een persoonlijke voorkeur. De IJstijd, de eerste mensen en de mammoet bijvoorbeeld, of de Russische revolutie en het laatste Romanov-gezin, de Neolithische revolutie in het Midden-Oosten, of de Zijderoute.
Allemaal redelijk kleurrijke onderwerpen, ook of zelfs vooral in geschiedenis zijn de sensationele verhalen de interessantste. Die blijven het langst nazinderen. Dan lees ik er romans of non-fictie over, kijk films, TV-series of docu’s, bezoek een tentoonstelling,… Materiaal genoeg voor een geschiedenis-postje op de blog, hihi. Vandaag: de periode van de Great Depression en de Dust Bowl in de USA. Klinkt stoffig, ik hoop dat jullie samen met mij vinden van niet.
De Great Depression
Soms raakt zo’n interesse gewekt door eerder toevallige gebeurtenissen of ontmoetingen. De USA vind ik bijvoorbeeld een fascinerend land, ook al zijn we er nog niet geweest (al hoop ik dat dat ooit wel gebeurt). Ik hou ook van country en bluegrass, zuivere Americana. In de cd-verzameling zitten dus dus onder meer CD’tjes van Dolly Parton, Johnny Cash, Alison Krauss,… Die laatste leerde ik onder meer kennen via een liedje van Dolly Parton, Little Sparrow. Haar eigen band heet Union Station en ik heb zowel een CD van haar, Paper Airplane, als een samenwerking met Robert Plant van Led Zeppelin, Raising Sand.
En Allison Kraus heeft ook een stevige bijdrage geleverd aan de soundtrack van Oh Brother, where art thou? Dat is een film die zich afspeelt tijdens de Great Depression in de jaren 1930, met George Clooney in een hoofdrol. Als je de film nog niet zag, probeer dat dan op je to-dolijstje te zetten want hij is mooi, met fijne muziek en een zalige absurde humor.
Dust Bowl
De Great Depression viel samen met een fenomeen, de dust bowl, op het platteland van Amerika. De Great Plains van de USA werden vanaf 1862 bevolkt door boeren, aangemoedigd door de overheid. Voorheen werd het prairiegebied niet geschikt gevonden voor landbouw: te weinig neerslag, stormgevaar,… Die trek naar Oklahoma (en andere staten op de Great Plains) ken ik van Lucky Luke. Mijn opvoeding tussen de strips hé!
Vanaf het begin van de twintigste eeuw kwamen er dan ook nog eens veel Europese immigranten bij op de Great Plains. Door droogte, door de landbouwtechnieken van die tijd en door jarenlange teelt van steeds dezelfde gewassen op dezelfde velden was tegen de jaren ’30 winderosie een zeer ernstig probleem geworden. Hierdoor ontstond het fenomeen van de dust bowl.
“There’s a storm blowin’ up – a whopper, to speak in the vernacular of the peasantry.” – ‘The wizard of Oz’ (1939)
Grote stofstormen maakten landbouw in grote delen van Amerika onmogelijk. Oklahoma was bijvoorbeeld zeer zwaar getroffen. De stofwolken waaiden helemaal naar de Oostkust, tot in Boston en New England. Hierdoor ontstond een volksverhuizing en gingen mensen de American Dream achterna in andere staten zoals de kusten van California.
Dorothea Lange
Toevallig kwam ik in de literatuurbijlage van De Standaard een artikeltje tegen over het boek De geschiedenis van het Amerikaanse volk. Daar stond een prachtige foto bij van fotografe Dorothea Lange (1895-1965). Zij documenteerde tijdens de exodus in opdracht van de Amerikaanse regering voor de Farm Security Administration de volksverhuis. Ik ging op zoek naar meer foto’s van Dorothea die ik mocht hergebruiken voor niet-commerciële doeleinden. Ook de foto van de stofstorm hierboven is van Dorothea Lange.
Prachtige portretten die mensen tonen die het moeilijk hebben. Niets verandert, uiteindelijk. Ook vandaag zijn er vluchtelingenstromen…
